Yöntemi Aşan Bilim

Bu kitabın amacı “problemsiz veya sorunsuzmuş” izlenimi veren ve genelde öyle olduğu peşinen kabul edilen “yöntem” ile yöntem düşüncesini, entelektüel açıdan anlamlı bir probleme dönüştürerek tartışmaya açmaktır. Arslan’ın Yöntemi Aşan Bilim çalışması doğa bilimlerinde ve sosyal bilimlerde kullanılan yöntemlerin analizini yapma gayesi taşımaz; hedefi “yöntem”in ve yöntem düşüncesinin entelektüel tarihte aldığı formları belirlemektir. Cevabını aradığı temel sorular ise şunlardır:

•    Yöntem ya da yöntemler, herhangi bir toplumsal temelden bağımsız mıdır?
•    Batı dünyasında ve Türkiye’de yöntemin, yöntemlerin ya da yöntem düşüncesinin sosyolojisini yapmak mümkün müdür?
•    Doğal ve toplumsal dünyayı yöntemleri kullanarak inceleriz. Peki yöntemleri inceleyen yöntemler var mıdır?
•    Mevcut inceleme-araştırma yöntemlerini, bu yöntemlerin bizzat kendileriyle test ederek doğrulamak ya da yanlışlamak mümkün müdür?
•    Eğer bu sorulara olumlu cevaplar veremeyeceksek özelde bilimsel faaliyeti, genelde ise entelektüel araştırmayı mevcut yöntemler dışında dayandırabileceğimiz sağlam bir temel var mıdır?
•    Yönteme bağlılığın, yönteme vurgunun veya yönteme inancın kendisinin yöntemlere dayandığını ve bilimsel olduğunu öne sürebilir miyiz?