Yaşam Dönemleri ve Uyum Sorunları

“Yaşam” sürekli uyum sağlamayı gerektiren bir dizi değişimlerin yaşandığı
ve her dönemde önceki uyum becerilerine yenilerinin eklenerek devam ettiği bir
süreçtir. Bu süreç anne karnında başlayıp ölüme kadar geçen zaman aralığında
yaşanan olumlu ya da olumsuz tüm deneyimlerin biyolojik yapı ile bütünleşmesi
ve anlamlı hale getirilmesidir. Uyum gelişim sürecinin önemli bir parçası olarak
kabul edilmekte olup, insan uyumunu etkileyen çok sayıda faktör ile bu faktörlerin
birbiriyle etkileşiminden söz edilmektedir.
“Yaşam Dönemleri Ve Uyum Sorunları” kavramı her dönemde yaşanan temel
değişimlere ve bu dönemlere özgü uyum ve duygusal/davranışsal sorunlara
odaklanırken, her dönemin önceki dönemin kazanımlarını da içeren ve sonraki
dönemin kazanımları açısından yeterlilik kazanmanın önemine dayalı yaşam
boyu gelişim ve uyumun önemini vurgulamaktadır. Bu nedenle bu kitapta öncelikle
her dönemde yaşanan değişimlerle uyum arasındaki ilişki açıklanırken, bu
çerçevede uyum sürecini etkileyen faktörler, döneme özgü yaşanan sorunlar ve
çözüm önerileri, önleme ve müdahaleye dönük bilgiler yer almaktadır.
Kitabın içeriği her şeyden önce “Yaşam Dönemleri Ve Uyum Sorunları”
ders kitabının bulunmaması nedeniyle bölüm yazarlarınca bu ders verilirken en
çok ihtiyaç duyulan konulara yönelik paylaşımlardan yola çıkılarak oluşturulmuştur.
Ancak yazım sürecinde insan gelişiminin ve uyumunun çok boyutlu yapısı
nedeniyle oldukça kapsamlı bir konu akışı ortaya çıkmış olmasına rağmen burada
tüm konulara yer vermek mümkün olmamıştır. Öncelikle gelişim dönemlerine
özgü temel özellikler ile her dönemin kendine özgü sorunlarına odaklanılmış ve
uyum süreci anlatılmaya çalışılmıştır.
Kitabımız öncelikle Psikolojik Danışma ve Rehberlik alanında öğrenim gören
öğrenciler olmak üzere, alanda çalışan psikolojik danışmanlar ve diğer ruh sağlığı
alanı öğrencileri ve çalışanlarına yönelik olarak hazırlanmıştır. Ayrıca yaşam boyu
gelişim sürecinde yaşanan problemlere odaklanılması nedeniyle diğer alanlarda
çalışan yetişkin bireylerin kendi dönemlerine ilişkin ihtiyaç duydukları bilgi ve
sorunlarını tanımaya dönük olarak yararlanabilecekleri, ebeveynlerin çocuklarının
sorunlarına ilişkin farkındalık kazanabilecekleri ve araştırmacılara da kaynak
oluşturacağı düşünülmektedir.
Uyum sürecinin gelişimin erken dönemlerinden itibaren başlayan ve her dönemde
ihtiyaç duyulan farklı yeterliklerin kazanılmasını gerektiren yapısı nedeniyle,
her dönemin sorunlarının tanımlanması ve uygun şekilde çözümlenmesi
için gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir. Bu doğrultuda aileler ve okullar
erken çocukluktan itibaren çok önemli bir rol üstlenmektedir. Okul Psikolojik Danışmanlarının
bu konuda oldukça büyük bir rolü bulunmaktadır. Uyum ve davranış
sorunlarının tanımlanması, önlenmesi ve müdahale çalışmaları Okul PDR
Hizmetlerinin en temel uygulamaları arasında yer almaktadır. Bu doğrultuda aday Psikolojik Danışmanların uyum ve davranış sorunları ile başa çıkma konusunda
yetkinleştirilmesi oldukça önemlidir. Bu kitap en önce bu amaca dönük olup psikolojik
danışmaların kendi uyum süreçlerini ve sorunlarını anlamalarına da katkı
sağlayabilecektir.
Bu kitabın ortaya çıkmasında öğrencilerimizin ihtiyaçları ve beklentileri etkili
olsa da, tüm bölüm yazarı arkadaşlarım ve benim için asıl motivasyon kaynağımız
PDR alanında iyi yetişmemizde, bu alana duyduğumuz sevgi ve bağlılığın
oluşmasında sonsuz katkı ve emekleri bulunan çok değerli hocalarımızdır. Bize
kattıklarınız, yolumuzu açtığınız ve her zaman verdiğiniz desteğiniz için çok teşekkürler.

Ve bir teşekkürde “çocuklara”, tüm çocuklara ve bizim çocuklarımıza, bize
ilham verdikleri ve bizim çabalarımızı değerli kıldıkları için sonsuz teşekkürler.
Sevgilerimle.
Editör
Doç. Dr. Firdevs SAVİ ÇAKAR
Şubat 2018, Burdur