UFRS 9 Kapsamında Bankalarda Finansal Araçların Muhasebeleştirilmesi ve Raporlanması

UFRS 9 Kapsamında Bankalarda Finansal Araçların Muhasebeleştirilmesi ve Raporlanması

 

 

 

GİRİŞ

Uluslararası muhasebe standartları, Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB) tarafından oluşturulmaktadır. Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulunun oluşturduğu standartlar, dünyanın birçok ülkesinde kabul görmektedir. Ülkemizde, bu standartlar Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından Türkçe 'ye çevrilerek uygulamaya konulmaktadır. Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu, 2008 yılında anlaşılması zor ve karmaşık olduğu gerekçesiyle IAS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçüm Standardının yerini alacak yeni bir standart yayınlama yönünde bir proje başlatmıştır. UFRS 9 Finansal Araçlar Standardının tam metni Temmuz 2014 ‘de yayınlanmış ve yürürlük tarihi ise 1 Ocak 2018 olarak belirlenmiştir.

 

Yeni standartta finansal araçlar değerleme ölçülerine göre, itfa edilecek maliyet değerine ve gerçeğe uygun değerine göre ölçülen finansal araçlar olarak iki sınıfa ayrılmıştır. Ayrıca finansal araçlarda değer düşüklüğü ile ilgili, Beklenen Kredi Zararı Modeli getirilmiştir. Bu model ile özellikle bankalar gibi finansal kuruluşlarda, oluşabilecek kredi risklerinin, önceden tahmin edilmesi ve karşılık ayrılması istenmektedir.

 

Bu çalışmada, küresel ekonominin önemli aktörü olan bankaların, varlık ve kaynak yapıları içinde önemli hacmi olan finansal araçların, UFRS 9 kapsamında,

muhasebeleştirilmesi ve raporlanması örnekler yardımı ile açıklanmaktadır.

 

Bu bağlamda, birinci bölümde finansal araçlar hakkında genel bilgiler verilmektedir. İkinci bölümde, UFRS 9'göre finansal araçlarda sınıflandırma konusu ele alınmaktadır. Üçüncü bölümde UFRS 9 kapsamında finansal araçların muhasebeleştirilmesi ve raporlanmasına yönelik ilkeler, örnekler yardımı ile açıklanmaktadır. Dördüncü bölümde UFRS 9 kapsamında finansal araçlarda değer düşüklüğü ve beklenen kredi zararı modeli örnekler yardımı ile ele alınmaktadır. Beşinci bölümde bankalarda finansal araçlar konusu hakkında bilgi verilmektedir. Altıncı bölümde, kredilerin, yedinci bölümde menkul kıymetlerin, sekizinci bölümde yabancı kaynakların, dokuzuncu bölümde ise yabancı para işlemlerin, muhasebeleştirilmesi ve raporlanması konuları UFRS 9 kapsamında örnekler yardımı ile açıklanmaktadır.

 

Bankaların varlık ve kaynak yapıları içinde yer alan ve finansal araç olarak tanımlanan türev finansal araçların muhasebeleştirmesi ve raporlanması bu kitabın kapsamı içine alınmamıştır.