Türk Kültüründe Coğrafya - I

Kültürün oluşması coğrafyadan ayrı düşünülemez. Toplumların hem maddi hem de manevi kültür ögeleri gelişirken insanın yaşadığı çevredeki doğal ve beşerî coğrafi özelliklerinin etkisi hayli fazladır. Türklerin Anadolu'ya gelmesiyle yeni coğrafyaya özgü eserler ortaya konulmuştur. Anadolu coğrafyasında başta Mevlana, Yunus Emre, Hacı Bektaş Veli, Hacı Bayram Veli, Nasreddin Hoca, Ahi Evran, Evliya Çelebi ve Kâtip Çelebi olmak üzere birçok ilim adamı ve düşünür, hem toplumun manevi ve düşünce yapısını şekillendirmiş hem de coğrafyanın vatan olmasını sağlamışlardır. Yazdıkları eserler, dönemin kültür ve inanç iklimini ortaya koyarak yaşanılan coğrafyanın özelliklerini açıkça dile getirmiştir.

 

“Türk Kültüründe Coğrafya” temalı bu eserde Türk kültür tarihinin önemli kişi ve eserlerinden bazı örnekler sunulmuştur. Böyle bir esere elbette bütün Türk tarihi ve kültürünü sığdırmak mümkün değildir. Ancak sunulan örneklerden de anlaşılacağı gibi Evliya Çelebi ile Türk ve İslam dünyasının coğrafi özelliklerini günün şartlarına göre değerlendirebilir, Karacaoğlan ile Çukurova ve Toros Dağlarını keşfedebilir, Yunus Emre ile Urum ile Şam'ı gezerken Âşık Veysel ile Anadolu'ya dönüp “sadık yar” olan kara toprağa bağlanabilirsiniz.