Türk Eğitim Tarihi

Türk, Eğitim, Tarih, Dönüm Noktaları…
Bu kitap, yukarıdaki dört kavramın sentezidir. Türklerin tarih boyunca uyguladığı eğitim modelleri, bu modellerin geçirdiği evrimin gözler önüne serildiği bu çalışmada okuru, her dönüm noktasında yeni bir bölüm karşılar. İlave olarak bu dönüm noktalarını kavramsal çerçeveye oturtmak için giriş bölümünde okura çalışmanın bir özeti; ardından gelen ilk bölümde sosyolojik değerlendirmesi yapılmıştır. Elbette Türk tarihi ve kültürü kadimdir. Haliyle, bu başlık altında Hun, Göktürk, Uygur, Karahanlı, Selçuklu, Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti dönemlerinin tamamının işlenmesi beklenebilir. Fakat kitabın tarihsel süreci geç Osmanlı döneminden başlar, 1960’lı yıllara kadar uzanır. Bu sebeple ana bölümlerden önce Osmanlı dönemi öncesi Türk eğitim tarihi hakkında kısa bilgiler verilmiştir. Eğitimin bir toplumun oluşması ve gelişmesinde en önemli kriterlerden biri olduğu göz önünde bulundurulduğunda; Osmanlı’nın yenileşme döneminde gerçekleştirilen eğitim hamleleri ve bunların Cumhuriyet Türkiye’sine etkileri, erken Cumhuriyet dönemi, Atatürk sonrası dönem ve çok partili hayata geçiş dönemindeki eğitim politikaları bu kitabın kapsamındadır. Kitabın bütünü okunduğunda, Türk eğitim tarihinin dönemin ihtiyaçları, bireyin eşit, çağdaş ve laik çerçevede, bütüncül anlayışla eğitiminin şekillendiği sürecin Atatürk devrimleri dönemi olduğu aşikârdır. Zira Atatürk, devrimlerinin temelini eğitimle sağlamlaştırır ve der ki: “Dünyada her şey için, medeniyet için, hayat için, muvaffakiyet için en hakikî mürşit ilimdir, fendir. İlim ve fennin haricinde mürşit aramak gaflettir, cehalettir, dalâlettir.”