Osmanlı Fetva Mecmuaları

Fetvalar, siyasetten sanata, eğitimden ekonomiye, kültürden tarihî olaylara kadar Osmanlı Devleti’ndeki kişisel ve toplumsal hayatın her yönünden çok zengin, net ve doğru bilgilerin elde edilebileceği büyük öneme haiz tarihî vesikalardır.

Bu kitapta, Prof. Dr. Murat Sarıcık danışmanlığında “Osmanlı Fetvalarında Mûsikî” başlıklı doktora tezimizi hazırlarken mûsikî ile alakalı fetvaların tespiti amacıyla okunmuş olan -çoğunlukla resmî şeyhülislâm ve müftülere ait- fetva mecmualarına ilaveten sonradan tespit edilen daha başka mecmuaların da incelenmesi ve tanıtımı yapılmıştır. Çalışmada mümkün olduğu kadar her dönemden ve her türden fetva mecmuasına yer verilmiştir. Her yüzyıl için (XV. yüzyıl hariç) 7-10 arasında fetva mecmuası incelenmiştir. Çoğunluğunu el yazması eserlerin oluşturduğu ve çalışmanın esasını teşkil eden fetva kitapları/mecmuaları -bilinen ilk fetva mecmuası olan Şeyhülislâm Molla Arab’ın fetvalarını içeren eserden, şeyhülislâmlık makamının ilgasından önceki yayımlanan son fetvaların da yer aldığı Cerîde-i İlmiyye’ye kadar- yüzyıllara göre ayrılarak her bir eserin tanıtımı yapılmıştır. 

Bu kitabın Osmanlı fetvaları aracılığı ile Osmanlı’yı tanımak isteyen herkese ve özellikle bu konuda çalışma yapmak arzusunda olan araştırmacılara rehberlik etmesini umuyoruz.