Okul Yöneticiliği Aytaç Açıkalın

“Mektepler (okullar) olmasa maarifi (eğitimi) çok iyi idare ederdim.” sözlerinin, güvenilir yazılı bir kaynağının bulunmamasına karşın Osmanlı maarif nazırlarından Haşim Paşa'ya (1903-1908) ait olması muhtemeldir. Günümüze değin ulaşan bu söz, eğitim sistemi içindeki olgusal bir durumu, okulun başatlığını yalın biçimde ortaya koymaktadır. Nitekim okul, eğitim sistemi içindeki lider alt sistem konumuna ve rollerine dayalı olarak çözümlendiğinde, şu üç özelliğinin öne çıktığı görülür: Okul, eğitim sisteminin en işlevsel parçasıdır. Okul, eğitimin eylemsel sınırlarını ve çevresini belirler. Okul, sistemin en uçta, ilk düzeyde öğrenimin etkinliklerinin sıcak, somut alanıdır. Yöneticilik bir meslektir. Her meslek gibi okul yöneticiliğinin de alanda birikmiş yeterli bir bilgi birikimi, norm ve değerleri mevcuttur. Sistemin en kritik parçası OKUL YÖNETİCİLİĞİ, iki bin on yıllarından başlayarak geleneksel “meslekte aslolan öğretmenliktir” görüşüne mahkûm edilmiştir. Okul Yöneticiliği, meslek örgütlerinin baskısı altında, seçme, atama ilke ve ölçütleri geçerlik ve güvenirlik yönünden kuşkulu düzenlemelerle yandaş öğretmenlere ikram edilen bir yönetim alanına dönüşmüştür. Karşıt uygulama ile başarısız (!) olarak nitelendirilen okul yöneticileri de öğretmenliğe atanmışlardır. Böylece “öğretmenlik, başarısız okul yöneticileri” alanına dönüştürülmüştür. Türkiye eğitim sisteminin yükselişi okuldan gerçekleşecektir. “Bir okul, müdürü kadar okuldur.” deyişinin sahibi olarak yazar, bu kitabında eğitimde tasarlanan tüm değişim ve gelişmelerin başlangıç noktasına okulun, odağına da okul müdürlüğünün yerleştirilmesini öneriyor.