İngiliz Kadın Seyyahlara Göre 19. Yüzyılda Osmanlı Devlet ve Toplum Yapısı

Tarih, sürekli ilerleyen ve yerinde saymayan bir süreçtir. Bu sürecin aktörü ise insanoğludur. İlime, bilime, genişlemeye, gelişmeye kendini adayan insanların oluşturduğu milletlerin ortaya çıkardığı devletler ve imparatorluklar yerinde saymayarak ve çeşitli süreçlerden geçerek bugünün tarihini oluşturmuştur. Bu devletlerin en önemlilerinden biri de Batı’nın Orta Doğu topraklarına komşusu olan Osmanlı Devleti’dir. Her dönem farklı sebeplerden dolayı Batılı gezginlere, sosyologlara, antropologlara, tarihçilere topraklarını açan bu devlet, kendisi hakkında yapılan olumlu ya da olumsuz yargı ve değerlendirmeleri dikkate almadan bu kişilere ev sahipliği yapmıştır. Zihinlerinde yer eden kendi doğrularıyla yola çıkan bu kişilerin amaçları ne olursa olsun oryantalizm çalışmalarına katkı sağlamıştır. Doğu’yu her yönüyle tanımayı hedefleyen oryantalizm biliminin dinamiklerinden biri de seyyahlar olmuştur. 19. yüzyılda ulaşımın kolaylaşmasını fırsat bilen seyyahlar, yazdıkları eserlerle Doğu’nun canlı bir tasvirini yapmaya çalışmış ve hem tarihî hem de oryantalist çalışmaların başvurdukları önemli kaynaklar hâline gelmiştir. Bu kitapta Doğu çalışmalarına katkıları çok büyük olan beş kadın İngiliz seyyah Mary Adelaide Walker, Lucy Mary Jane Garnett, Julia Pardoe, Elizabeth Emelia Bithynia Hornby ve Fanny Janet Blunt’ın Osmanlı Devleti’nin merkezî yapısını, Türklerin yaşayışlarını, gelenek ve göreneklerini kitaplarında nasıl yansıttıkları ele alınmıştır.