İlköğretim ve Ortaöğretimde Akademik Başarıyı Anlama ve Artırmak

Eğitim sürecinde akademik başarı, yalnızca başarı testlerinden alınan sonuçları ifade etmez. Akademik başarı düzeyi yüksek olan öğrencilerin, akademik başarısı düşük olan öğrencilere göre öğrenme motivasyonu ve mutluluklarının arttığını gösteren araştırmalar, akademik başarının, başarı kavramı ile sınırlandırılmaması gerektiğini göstermektedir.

Başarılı bireyler, istedikleri okullarda istedikleri eğitimleri alabilme şansına sahip olabilirler. İstedikleri mesleklerde çalışabilme şansları artar. Sosyal çevreleri ve ekonomik durumları olumlu yönde değişir. Özetle akademik başarı, önemli ölçüde bireylerin tüm yaşantısını olumlu yönde değiştirme gücüne sahiptir. Bu nedenle üzerinde çalışılmayı, alınan sonuçların, bu konuda sorumluluğu olan kişi ya da kurumlarla paylaşılmasını hak etmektedir.

Ortaöğretim ve üniversiteye geçiş sınavlarında pek çok öğrenci, okuldaki eğitimin yanında kurslar ve özel derslerle desteklendiği halde amaçladıkları başarıyı elde edememektedir. Türkiye’deki öğrencilerin de katıldığı PISA, TIMMS ve PIRLS gibi uluslararası sınavlarda alınan puanlar, bu sınavlara katılan diğer ülkelerdeki öğrencilerin ortalama puanlarının altındadır. Söz konusu sınavlarla ilgili diğer bir sonuç ise, Türkiye’de okullar arası başarı farklılıklarının önemli boyutlarda olmasıdır. Bu durum, “Öğrencilerimizin başarısı neden düşük, eksikliklerimiz nelerdir? Neler yapılabilir?” sorularını gündeme getirmektedir. Öncelikle akademik başarıyı anlamak, akademik başarıda belirleyici olan etkenlerle ilgili geniş ölçüde bilgi sahibi olmak, öğrenci, öğretmen, veli ve okul yöneticilerinin iş birliği ile ilerlemek gerekir.

Akademik başarı, yalnızca öğrencilerin çok çalışması ile elde edilebilecek bir kazanım değildir. Bireyin kendisi, ailesi, sosyal ve ekonomik faktörler, okul, öğretmen ve okul yöneticileri ile ilgili olmak üzere, çok sayıda paydaşın etkileri vardır. Bu kitapta, akademik başarıyı belirleyen söz konusu değişkenlerle ilgili değerlendirmeler yurt içi ve yurt dışında yürütülmüş yaklaşık 400 bilimsel araştırma incelenerek yapılmış ve öneriler getirilmiştir.

Kitabın hazırlanmasında akademik başarının desteklenmesi ile ilgili uzun yıllar süren araştırma ve uygulamaların esin kaynağı olmuştur. Özellikle ilköğretim ve ortaöğretim düzeyinde, öğrencilerin akademik başarıları, sağlık ve mutluluklarının artırılması üzerinde çalışılmıştır. Bu amaçla geliştirilip uygulanan projeler, İstanbul Kültür Üniversitesi CEHAMER ve MEB iş birliği ile 12 yıl boyunca farklı il ve ilçelerde uygulanmıştır. Bu projelerin öğrencilerin sağlıklı, mutlu ve başarılı olmalarına, okul terki ve devamsızlığın azaltılmasına katkı sağladığı görülmüştür. Tüm bu çalışmalar, öğrencilerin başarısı ve mutluluğunun arttırılmasında çaresiz olmadığımızı göstermesi bakımından önemlidir.

Bu kitabın, çocuğun gelişimi, mutluluğu ve akademik başarısında sorumluluğu olan herkese önemli katkılar sağlayacağı ümit edilmektedir.