Fikri Mülkiyet Suçları ve Soruşturma Usulü

Fikri mülkiyet hakları toplumların ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda gelişmesinde çok önemli pay sahibidir. Bu nedenle toplumların gelişmelerini sürdürebilmelerinin ön koşulu, fikri ve sınai hakları yeterli oranda geliştirebilmek ve bu hakların korunmasını sağlayabilmekten geçmektedir.

Bütün hukuk sistemleri fikri mülkiyet haklarını korumak üzere çeşitli düzenlemeler yapmak zorunda kalmışlardır. Gelişmenin önünü açabilmek için bazen özel hukuk hükümleri ile koruma, bazen ceza hükümleri ile koruma, bazen de ülkemizde olduğu gibi hem özel hukuk hem ceza koruması yolu kabul edilmiştir.

Uzun yıllar Kanun Hükmünde Kararnameler ile sınai mülkiyet haklarında düzenlemeler yapmaya çalışılan ülkemizde, Sınai Mülkiyet Kanunu TBMM' de kabul edilerek 10.01.2017 tarihinde yürürlüğe girmiş ve sınai mülkiyet hakları da yasal bir çerçeveye kavuşmuştur.

Ülkemizde 1980 yılından sonra Avrupa Birliği sürecinin hızlanmaya başlaması ile fikri mülkiyet alanında yasal düzenlemeler ve uygulama önem kazanmaya başlamış, fikri mülkiyet hukuku ve uygulamanın gelişimi ivme kazanmıştır.

Fikri mülkiyet hukuku, ülkemizde basılı eser sayısının en az olduğu hukuk dallarından birisidir. Fikri mülkiyet hukukunun özel hukuk kısmını ilgilendiren konularda çok değerli hukukçularımız tarafından yazılan eserler mevcut ise de, ceza hukuku ve soruşturma kısmını açıklayan eserler maalesef yeterli değildir. Uygulamasında altı yıldan beri çalıştığım fikri mülkiyet hukukunun ceza hükümlerini ve soruşturma aşamasında yapılması gerekenleri içeren bilgileri toplu olarak bir arada tüm hukukçuların ve ilgilenenlerin beğenisine sunmak istedim.

Fikri mülkiyet suçlarında soruşturma ve yargılama aşamasının sağlıklı yürütülebilmesi için, fikri mülkiyet hukukunun özel hukuku ilgilendiren kısımlarının bilinmesi zorunludur. Hak sahipliğinin kazanılması, iptal ve hükümsüzlük halleri, kimlerin şikayet hakkı sahibi olduğu, hakka tecavüz olup olmadığı, eylemde hakkın kullanılmasını sınırlayan hallerin bulunup bulunmadığı, dolayısıyla eylemin suç teşkil edip etmediği belirlenebilecektir. Bu nedenle kitap üç kısım olarak hazırlanmıştır.
Birinci Kısım’da; fikri mülkiyet hakları ile ilgili temel bilgiler, ülkemizdeki ve dünyadaki tarihsel gelişim, uluslararası antlaşmalar, ülkemizde yürürlükte bulunan mevzuat ışığında fikri mülkiyet haklarının çeşitleri, kazanılması, hakların koruma süresi ve kapsamı, hakların istisnaları konularında bilgiler verilmeye çalışılmıştır.

İkinci Kısım’da; mevzuatımızda fikri mülkiyet suçu olarak düzenlenen 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu, 5042 sayılı Yeni Bitki Çeşitlerine Ait Islahçı Haklarının Korunmasına İlişkin Kanun’da düzenlenen suçlar ile fikri mülkiyet haklarının korunmasında diğer suçlar ile birlikte uygulanan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenen haksız rekabet suçu ile ilgili bilgiler verilmeye çalışılmıştır.

Üçüncü Kısım’da; fikri mülkiyet suçlarının soruşturma usulü, şikayet hakkının kapsamı ve kullanılması, şikayet hakkına sahip olan kişiler, arama, el koyma kuralları, şikayet dilekçesi ve soruşturma dosyasında bulunması gereken belgeler, bilirkişi işlemleri, uzlaşma, müsadere ve soruşturmanın sonuçlandırılması halinde verilecek kararlar ile ilgili bilgiler verilmeye çalışılmış ve uygulamaya ilişkin yazı ve karar örnekleri eklenmiştir.

Kitabın tamamında, açıklamaya çalışılan konular ile ilgili olan Ceza Genel Kurulu, Yargıtay 7. Ceza Dairesi, Yargıtay 19. Ceza Dairesi, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi kararları ile, Bölge Adliye Mahkemeleri daire kararlarına yer verilmiştir.

Fikri mülkiyet hukuku sürekli gelişme halinde olan bir hukuk dalıdır. Doktrin ve yargı kararlarında pek çok konu halen tartışılmaktadır. Fikri mülkiyet suçlarının soruşturmasında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri, bir uygulamacı tarafından doktrin ve yargı kararları ışığında tüm hukukçuların ve ilgilenenlerin bilgisine sunulmaya çalışılmıştır.

(Tanıtım Bülteninden).