Türkiye Devletinin Varoluş Döngüsünde Maliye Teftiş Kurulu 1879-2011

Türk mali bürokrasisinin çekirdeğini oluşturan Maliye Teftiş Kurulu
1879’da kuruldu; 2011’de kapatıldı. Türkiye Devletinin modernleşmesi,
yani hem örgütü hem de işlemleriyle belirli bir düzen ve disiplin altına
alınması sürecini yürüttü. Kurul üyeleri olan maliye müfettişleri, ülkeye
yayılan taşra örgütünün, başkente ve koyduğu kurallara uyumunu
sağladılar. Yerel ve feodal güç ilişkilerine karşı devleti, özel çıkarlara
karşı kamuyu temsil ettiler. Bu mücadele, Kurulun kurumsal yönleri ve
onu oluşturan müfettişlerin kişisel özellikleriyle şekillendi; etkinliği,
Türkiye Devletinin varoluş sorunlarına koşut bir seyir izlemişti.
Kurulun tarihine ilişkin bu çalışma, 1879 yılında başlayan bir çabanın,
2011’de bitişine kadar doğan etki ve sonuçlarını ele alıyor: varoluştan
yok oluşa uzanan bir döngüyü betimliyor.