Budha

Budha
Gotama Budha (M.Ö. 563 – 483), Hindistan’ın kuzeyindeki Kosala kenti yakınlarında yaşayan Şakya kabilesinde, “güneş soyundan” bir ailede, Kşatriya (savaşçılar) kastının mensubu olarak doğdu. Babası, kral Şuddhodana idi. Bir bilge, onun yaşlı bir adam, hasta bir adam, ölü bir adam ve dünyadan elini eteğini çekmiş bir adamla karşılaşırsa budha olacağı kehanetinde bulundu. 16 yaşında evlenen ve Rahula isminde bir oğlu olan Gotama, küçük yaşlardan beri derin düşüncelere dalmaya eğilimliydi. Bilgenin haber verdiği adamları görüp kendi zevk ve sefa içindeki hayatı ona anlamsız ve boş gelince, dünyadan el çekmeye karar verdi. Bir samana bezine sarınarak sarayından ayrılıp keşişlik hayatına başladığında 29 yaşındaydı.

Gotama Budha, kutsal incir ağacının altında aydınlanmaya ulaşınca dünyanın acıdan ibaret olduğunu ve insanı bu acıdan kurtaracak bir yol bulunduğunu fark etti. Yarım asır süren keşişlik hayatında, tüm dünya nimetlerini reddedip nefsi üzerinde tam kontrol kurmak suretiyle özgürleşip hakikate varmayı içeren bu yolu öğretti. Bu büyük bilge öylesine çok sevildi, öylesine benimsendi ki ölümünden sonra öğretileri din, kendisi de bir tür tanrı haline getirildi. Doğum yeri Lumbini Bahçesi, aydınlanmaya ulaştığı yer olan Bodhgaya, ilk vaazını verdiği Varanasi’deki Geyik Parkı ve ölüm yeri Kisunagari, Budistlerin en kutsal dört hac mekânı oldu.

Japonya’nın modern dönemdeki en büyük Budizm uzmanı Prof. Hajime Nakamura, bütün akademik hayatını bu konuya vakfetmiş, Çince ve Sanskrit başta olmak üzere çeşitli dillerden kutsal Budist metinlerini çevirmiş ve yorumlamıştır. Kitabında, tarihte yaşamış gerçek bir insan olan Gotama’yı, din kurucusu bilge Budha’dan ayırabilmek amacıyla, en eski Budist ve Budist olmayan metinler üzerinde eleştirel çözümlemeler yapmaktadır. Ayrıca Nakamura, Budha’nın hayatındaki efsanevi ögeleri dışlayabilmek için onun bulunduğu yerlerde on yıllarca süren incelemelerde bulunmuş ve akademik çalışmanın diğer yöntemlerini kullanmıştır. Sonuçta yirmi beş asır önce yaşamış bir kişinin hayatını yeniden kuran ve Budizmin o bilgece yumuşaklığını taşıyan bir dille aktaran elinizdeki kitap, Budizmin temel kavram, söylem ve tutumları konusunda da son derece bilgilendiricidir.