Birsen Elektromagnetik Teorinin Temelleri

ELEKTROMANYETİK TEORİNİN TEMELLERİ – Şahin Aktaş

 

ÖNSÖZ

Marmara üniversitesinde uzun yıllardır verdiğim elektromanyetik teorinin temelleri dersinden edindiğim tecrübeler ışığında hazırladığım ders notlarını temel bilimler ve mühendislik fakültelerinin 2. veya 3. sınıflarında bir veya iki dönem üzerinden okutulan elektromanyetizmanın temelleri dersinde kullanılmak üzere kitap haline getirip daha geniş öğrenci kitlesinin kullanımına sunmayı istedim.

Üniversitelerimizde okutulan derslerde kullanılan kaynaklar çoğunlukla yabancı dilde -olduklarından büyük öğrenci kitleleri tarafından etkin bir şekilde kullanılamamaktadır. Son yıllarda artan çeviri faaliyetleri bu konudaki sıkıntıyı hafifletmiş gözükse de yeterli sayıda farklı kaynak yoktur. Elektromanyetik teori konusunda Amerikan üniversitelerinde yaygın olarak kullanılan Griffiths ve Pollack tarafından yazılan iki kitabın çevirileri mevcuttur. Ancak çeviriler esasen bizdeki öğrenci profiline uygun değildir. Birçok üniversitemizde öğretim görevlisi yetersizliğinden, öğrenci-hoca ilişkisi istenen düzeyde değildir ve bu durumun doğal sonucu olarak öğrenciler çoğu kez kafalarına takılan soruları gerektiği gibi hocaları ile tartışacak zemin bulamazlar. Bu açığı kapatmada yardımcı olmak üzere öğrenci tarafından okunması ve anlaşılması daha açık olacağını umduğum bu çalışmamın yararlı olacağını ümit etmekteyim.

Her şey bir kenara, üniversite eğitiminde farklı kaynaklardan yararlanmanın, aynı konuyu farklı tarzlarda anlatan kaynaklardan öğrenmenin ne kadar önemli olduğunu kendi öğrencilik yıllarımdan bilirim. Bu nedenle belli bir tecrübeye sahip olduğum elektromanyetik teori derslerinden yola çıkarak ülkemin öğrencilerinin yararlanacağı ek bir kaynak olması açısından bu tecrübelerimi kâğıda döküp kitap haline getirmenin iyi bir hizmet olacağı inancıyla yola çıktım.

Elektromanyetik teorinin işleniş tarzı artık klasikleşmiş olduğundan konu sıralaması hemen, hemen tüm kaynaklarda benzerdir. Bende buna uymayı uygun buldum. Kendi notlarımı hazırlayana dek ağırlıklı olarak Griffiths’in kitabını kullandığımdan bu kitabın genel yapısı hazırlanırken bundan etkilendiğim görülebilir. Ancak ışıma konusunda Jackson'ın yaklaşımını benimsediğimi de söylemek isterim.

Her konunun sonunda öğrencinin konuyu toparlaması ve ne olup bittiği hakkında hızlı bir kontrol yapabilmesi için özet kısmı koydum. Kitabın içeriği haftada üç saatlik ders için iki dönemlik olarak düşünüldü. Statik durumu (durgun elektrik ve durgun manyetizma) işleyen ilk beş konu birinci dönem, sonraki konular ki dinamik durumu ele alır ikinci dönem okutulabilir.

Her konuda yeterince çözümlü örnek olmasına rağmen eminimki öğrenciler daha fazla çözümlü örneğe asla hayır demeyeceklerdir. Bu ihtiyaca karşılık verecek çözümlü problem kitabları arasında Prof. Dr. Sedat Özsoy tarafından hazırlanan ve Birsen yayınevince yayınlanan “Çözümlü Elektromanyetik Alan Problemleri" kitabı ile Prof. Dr. Gökhan Uzgören ve Prof. Dr. Alinur Büyükaksoy tarafından hazırlanan ve Papatya yayınevi tarafından yayınlanan “Elektromanyetik Alan teorisi, çözümlü problemler” kitablarını sayabiliriz.

Kitabın ilk baskısında eminim ki birçok hata bulunacaktır. Kitabı daha iyiye götürmek ve daha yararlı hale getirmek için eleştiri ve düşüncelerinizi beklerim.