Bilinçli Makinelere Giden Yol

Bilgisayar teknolojilerinin hızla geliştiği şu günlerde “yapay zekâ” terimini giderek daha sık duyuyoruz; bilim, sağlık, eğitim, sanayi, eğlence, sanat ve daha nice alanda yapay zekâ uygulamaları gün geçtikçe yaygınlaşıyor. Peki ama yapay zekâ (YZ) derken tam olarak ne kastediyoruz? 

Otuz yıldan uzun süredir YZ araştırmacısı olarak çalışan Michael Wooldridge, bu kitapta bize YZ’nin ne olduğunu ve –belki daha da önemlisi– ne olmadığını açıklıyor. Gerek medyada çıkan sansasyonel haberlerin gerekse yakın gelecekte “bilinçli makinelerin” aramızda olacağını ima eden araştırmacıların aşırı iyimserliğinin yanıltıcı bir tablo çizdiğini vurgulayan Wooldridge, YZ araştırmacılarının gerçekte ne üstünde ve nasıl çalıştığını anlatıyor.  

“Makine öğrenmesi” ve “derin öğrenme” nedir? YZ konusunda filmlerde, edebiyatta ve medyada karşılaştığımız “Terminatör” senaryolarının gerçekleşmesi mümkün mü? YZ’de işler nasıl zıvanadan çıkabilir? YZ konusunda gerçekten endişelenmemiz gereken meseleler ve endişelenmemize çok uzun bir zaman hiç gerek olmayan meseleler neler? YZ işimizi elimizden alacak mı ve çalışmanın doğasını nasıl etkileyecek? YZ teknolojilerini kullanmanın insan hakları üstünde nasıl bir etkisi olabilir? YZ sistemlerinin ahlaki fail olarak edimde bulunması mümkün mü? Ve elbette: Makineler düşünebilir ve arzulayabilir mi?

Yapay zekânın geçmişine, mevcut durumuna ve nereye gittiğine dair nesnel bir değerlendirme sunan bu kitabı, konuya ilgi duyan okurlarımıza hararetle tavsiye ediyoruz.

YAZAR HAKKINDA: 1966 yılında İngiltere’nin Wakefield şehrinde doğan Michael John Wooldridge, lisans eğitimini ve doktorasını Manchester Üniversitesi’nde tamamladı. 2001-05 yıllarında Liverpool Üniversitesi’nin Bilgisayar Bilimleri Bölümü’nün başkanlığını, 2008-11 yıllarındaysa aynı üniversitenin Elektrik Mühendisliği, Elektronik ve Bilgisayar Bilimleri Bölümü’nün başkanlığını yapan Wooldridge, 2014-21 yıllarında da Oxford Üniversitesi’nin Bilgisayar Bilimleri Bölümü’nün başkanlığını yürüttü̈. Halen Oxford Üniversitesi’nde bilgisayar bilimleri profesörü olarak hizmet veren ve araştırmalarında yapay zekânın çeşitli veçhelerine odaklanan Wooldridge, uzun ve verimli kariyeri boyunca pek çok ödül aldı. Bunlardan en yakın tarihli ikisini saymak gerekirse, yapay zekâ alanındaki katkılarından ötürü 2021 yılında uluslararası Yapay Zekâ Geliştirme Derneği’nin verdiği Üstün Eğitmen Ödülü’ne, bilgi işlem alanına yaptığı katkılardan ötürü de 2020 yılında Britanya Bilgisayar Topluluğu’nun verdiği Lovelace Madalyası’na layık görüldü. 300’den fazla akademik makalenin yanı sıra yapay zekâyla bağlantılı konularda ders kitapları da kaleme alan Wooldridge’in bir popüler bilim kitabı daha bulunuyor: Artificial Intelligence: Everything You Need to Know About the Coming AI (Yapay Zekâ: Yaklaşmakta Olan YZ Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey; 2018).