Bankalarda Kurumsal Yönetim ve Türk Bankacılık Sisteminde Kurumsal Yönetim Uygulamaları İle Performans İlişkisinin İncelenmesi

Temeli 100 yıl önceye dayansa da yaşanan finansal krizler sonrası
önemi daha fazla anlaşılan kurumsal yönetimin amacı, şirketi yönetenler
ile bu şirketin paydaşları arasında tüm taraflarının menfaatlerinin
korunacağı bir sistemin kurulması ve devamlılığının sağlanmasıdır.
Kurumsal yönetime ilişkin temel ilkeler, İktisadi İşbirliği ve Kalkınma
Örgütü (OECD) tarafından 1999 yılında "Corporate Governance
Principles-Kurumsal Yönetim İlkeleri” başlıklı rehber olarak yayınlanmıştır.
Bu rehberin kapsamı daha sonra yapılan düzenlemelerle
genişletilmiştir.
Son 30 yılda yaşanan finansal krizler, finansal sistemlerin en
önemli finansal kurumları arasında yer alan ve tasarruf sahiplerinden
topladıkları fonları, fon eksiği olanlara kredi olarak veren bankalardaki
yönetim zaafiyetlerinin ne büyük zararlara sebep olabildiklerini
göstermiştir. Bu sebeple Basel Bankacılık Komitesi (Basel Committee
on Banking Supervision-BCBS) bankaların kurumsal yönetimine ilişkin
"Guidelines: Corporate Governance of Banks - Bankaların Kurumsal
Yönetim İlkeleri” başlıklı rehberi yayınlamıştır.
OECD ve BCBS’nin düzenlemeleri sonrası Türkiye’de Sermaye Piyasası
Kurulu (SPK), Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu
(BDDK) kurumsal yönetime ilişkin çeşitli tebliğler yayınlamışlardır.
Ayrıca Türk Ticaret Kanunu (TTK) metnine kurumsal yönetime ilişkin
maddeler eklenmiştir.
Bankaların kurumsal yönetimi hakkındaki literatür incelendiğinde,
kurumsal yönetim uygulamalarının bankaların performanslarına ya da
risk yönetimlerine etkisi konusunda yapılan çalışmaların sonuçlarının
farklılık gösterdiği görülmektedir. Hem bankaların ekonomideki kilit
rolleri hem de literatürdeki bu farklılıklar, konunun akademik düzeyde
çalışılmaya devam edileceğini ve uluslararası kuruluşlar nezdinde yeni
düzenlemelerin yapılabileceğini göstermektedir.
Bu kitabın amacı, ekonomideki rolleri ve yapıları gereği finansal
olmayan kuruluşlardan ve hatta diğer finansal kuruluşlardan farklı
olan bankaların kurumsal yönetiminin okuyucusuna detaylı olarak aktarılmasıdır.
Bu sebeple kurumsal yönetime ilişkin temel çerçeve çizilerek
bankalar özelinde kurumsal yönetimin amaçları, bankalara sağlayacağı
faydalar anlatılmış, Türkiye’de bu konuda yapılan düzenlemeler
ve bankaların organizasyon yapıları içerisinde kurumsal yönetime ilişkin
uygulamalar anlatılmıştır. Bununla birlikte, Borsa İstanbul’da işlem
gören bankaların yönetim kurulu yapılarına ilişkin kurumsal yönetim
değişkenleri ile performans değişkenleri arasındaki ilişki incelenmiştir. (Ön Sözden)