Avukatın Öz-El Kitabı_{(Ceza Davaları Rehberi)}

Platon Yayınevi tarafından ikinci baskısı yayınlanan Avukatın Öz El Kitabı, ceza davalarında avukatlara rehberlik görevini üstlenmiştir. Bu görevi tam olarak yerine getirebilmesi için uygulamanın içinde olan yazarlar siz okurlarımıza en güncel bilgileri yansıtmaktadır. Teori ile uygulama arasında hiç kapanmayan bir makas bulunduğu bilinen bir gerçektir. Bu kitap makasın keskin uçları arasındaki aralığı en aza indirecektir. Zira içindeki makalelere baktığınızda, hakim, savcı ve avukatlardan oluşan uygulamacılar ile akademisyenlerin ceza muhakemesi hukukunun hemen hemen tüm konularını hem uygulama hem de teori yönlerinden ele aldıklarını göreceksiniz. Böylece bütün hukukçuların yararlanabileceği bir eser ortaya çıkmış bulunmaktadır. Emek veren yazarları ve bu fikri ortaya atan Platon Yayınevini candan kutluyorum.

Kitaptaki makaleleri sizlere, kitabın ismine uygun olarak, avukatlıkla başlayan değişik bir sıra içinde tanıtmak isterim. Bu sunuş yazısından yola çıkarak önem verdiğiniz konuları ilgili makalelerden ayrıntılı olarak inceleyebilirsiniz.

I. Savunma Makamı
1. Ceza Yargılamasında Avukatın Rolü ve Müdafilik
Avukat Çağatay Uygun tarafından kaleme alınan bu makalede ceza muhakemesi yer alan makamlar (sh. 306), savunma hakkı ve müdafi (sh. 309), müdafilik görevinin üstlenilmesi (sh. 320), müdafilik görevinin devredilmesi ve müdafinin ücreti konuları ele alınmakta ve çalışma müdafilik görevinin sona ermesi (sh. 327) ile sonuçlandırılmaktadır.

2. İnternet Sosyal Medya ve Basın Yayında Kişisel Haklar ile Başvuru Yolları
Cumhuriyet Savcısı Asım Ekren tarafından yazılan bu makalede internete erişimin engellenmesi ve içeriğin çıkartılması konuları ele alınmaktadır (sh. 955). Basılı eser yayınlarında düzeltme ve tekzip (sh. 956) ve radyo ve televizyon yayınlarında düzeltme ve cevap hakkı açıklanmaktadır (sh. 956). Makalede tüm yayın türlerindeki mevzuata bir genel bakış yapılmış ve temel kavramlar açıklanmıştır (sh. 958). Ayrıca yayınlardaki hukuka uygunluk nedenleri (sh. 966) belirtilmiş, internet sosyal medya yayınlarında içeriğin çıkarılması ve erişimin engellenmesi konusunda kişilik haklarının ihlal edilmesi konusu ele alınmış (sh. 971) ve unutulma hakkı üzerinde durulmuştur (sh. 977). Futbol müsabakalarının yayın hakkının ihlali ayrı bir başlık altında ele alınmıştır (sh. 981).

II. Soruşturma Evresi
1. Soruşturmanın Başlaması ve Şikâyet
Kitapta soruşturmanın başlaması ve şikâyet konulu makale Cumhuriyet savcısı Dr. Suat Çalışkan tarafından kaleme alınmıştır. Bu makalede soruşturmanın başlaması, suçun öğrenilmesi, ihbar ve şikâyetin şekli, şikâyetten vazgeçme ve yaş küçüklüğüne bağlı şikâyet hakları ayrıntılı bir şekilde açıklanmaktadır şikâyetten vazgeçme ve şahsi hakların saklı tutulması gibi konular öyle alınmıştır. Bu makale şikâyetten vazgeçmenin müsadere kararına etkisiyle sona ermekte ve koruma tedbirlerine ilişkin düzenlemelerde kıyas yasağı ceza kanundaki boşlukların hâkim tarafından doldurulması gibi konular ele alınmaktadır.

2. Soruşturma Evresine Verilebilecek Kararlar
Avukat Ümit Yaşar Karlıdağ ve stajyer Avukat Melik Sencer Keskin tarafından kaleme alınan bu makalede soruşturma evresinde verilebilen kararlar anlatılmaktadır. Soruşturmaya yer olmadığı kararı, kovuşturma yapılmasına yer olmadığı kararı, kamu davası açılması ertelenmesi kararı (sh. 491), kovuşturmaya yer olduğu kararı (sh. 495), dosyanın uzlaştırma bürosuna gönderilmesi kararı (sh. 497), bilirkişi tayin kararı (sh. 497), beden muayenesi kararı (sh. 499), fethi kabir kararı, daimi arama kararı (sh. 508), yakalama kararı (sh. 510), teknik araçlarla izleme kararı (sh. 519) gibi kararlar anlatıldıktan sonra, sulh ceza hakiminin verebileceği kararlar açıklanmaktadır. Bu aşamada da gözlem altına alma kararı (sh. 521), tutuklama kararı (sh. 522), arama kararı (sh. 525) ve soruşturma dosyasıyla ilgili yayın yasağı kararı (sh. 527) anlatılmakta ve açıklanmaktadır.

3. İddianamenin İadesi
Avukat Mustafa Tırtır ve araştırma görevlisi Hüseyin Ateş tarafından kaleme alınan bu makalede; iddianamenin unsurları (sh. 218), iddianamenin iadesi (sh. 219) ve iddianamenin iadesinin kararından sonraki hukuki süreç (sh. 231) ele alınmaktadır. Makalede “iddianame yerine geçen belge” kavramı açıklanmış ve bunun nitelikleri belirtilmiştir (sh. 234).

III. Alternatif Uyuşmazlık Çözme Yöntemleri
1. Ceza Muhakemesi Hukukunda Uzlaştırma
Dr. Namık Kemal Topçu tarafından kaleme alınan bu yazıda uzlaştırma ve uzlaşma kavramları açıklanmakta (sh. 571), uzlaştırmanın amacına yer verilmekte 572). Uzlaştırmanın koşullarının ele alındığı bölümde (sh. 577) taraflar için koşullar ve suça ilişkin ilişkin koşullar açıklanmakta (sh. 579), uzlaştırma süreci de ayrıca açıklanmaktadır (sh. 586). Kovuşturma evresinde uzlaştırma süreci açıklandıktan sonra genel bir değerlendirme ile yazı sona ermektedir.

2. Ceza Muhakemesi Hukukunda Seri Muhakeme Usulü
Prof. Dr. Mustafa Ruhan Erdem tarafından kaleme alınmış olan bu yazıda önce seri muhakeme usulünün ceza muhakemesi hukuku ilkeleriyle ilişkisi anlatılmaktadır. Bunun yanı sıra Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kararlarına uyum da ele alınmıştır (sh. 540). Yazı seri muhakemenin uygulama koşulları ile devam etmekte ve seri muhakeme kararı üzerine yapılacak işlemler açıklanmaktadır (sh. 553). Seri mahkemenin sonunda verilen kararların denetimi de ele alınmış (sh. 565) ve itiraz sebeplerine yer verilmiştir (sh. 567).

IV. Genel Hükümlere İlişkin Konular
1. Ceza muhakemesinde Bağlantı ve Sonuçları
Bu makale Prof. Dr. Hamide Zafer tarafından kaleme alınmıştır. Makalede bağlantı çeşitleri bağlantının sonuçları, birleştirme, birleştirmenin koşulları, birleştirmeye konu olan özel haller gibi konular incelenmektedir. Zincirleme suç ve mürekkep suçlardaki birleştirme üzerinde özellikle durulmuştur. Birleştirilen davalarda yargılama giderleri konusu avukatları ilgilendiren önemli başlıklardandır. Bağlantılı uyuşmazlıkların doğurduğu sonuçlardan olan bekletici mesele ve nispi muhakeme yapma gibi konular da ele alınmış ve açıklanmıştır.

2. Hâkimin Reddi ve Çekinmesi
Avukat Aynur Parlar tarafından kalem alınan bu makalede hâkimin suçtan bizzat kendisine zarar gördüğü fiili nedenlerle (sh. 65) ve evlilik gibi kişisel nedenlerle (sh.66) hâkimin göreve bakamayacağı haller ele alınmış ve yargılama yapma yasağı üzerinde durulmuştur. Daha önceki bir yargılamaya katılan hâkimin yargılamanın yenilenmesi süresince görev yapamaması konusu da ele alınmıştır (sh. 69). Makalede ayrıca hâkimin reddi sebepleri ve ret isteminde bulunabilecek olan kişiler ele alınmış ve ret usulü konusunda açıklamalar yapılmıştır (sh. 77). Hâkimin çekinmesi ve çekinme üzerine inceleme yapacak olan merci ile zabıt katibinin çekilmesi de makalede ele alınan konulardandır (sh 81).

3. Ceza Yargılamasında Süreler
Cumhuriyet savcısı Dr. Suat Çalışkan tarafından kaleme alınan bu makalede sürelerin hesaplanması (sh. 191) ve ceza mahkemesine süreye bağlanan haller sayfa açıklanmaktadır. Bu açıklamalar avukatlar bakımından çok yararlı olacaktır. Zira hak düşürücü bir sürenin kaçırılması işlem açısından, o şilemi yapamamak gibi çok olumsuz bir sonuç doğurmaktadır. Bu makalede, örneğin hâkimin reddi süresi, eski hâle getirme süresi, gözaltı süreleri, tutuklulukta geçecek süreler, soruşturma evresinde tutukluluk süreleri, müdafinin görevden yasaklanmasındaki süreler, kovuşturmaya yer olmadığı kararına itirazın süresi ve temyize cevap süresi (sh. 212) gibi, ceza muhakemesi hukukunda söz konusu olan hemen hemen tüm süreler toplu olarak okuyucuya sunulmuştur.

4. Tebligat Hukuku
Avukat Ümit Ortak tarafından yazılan bu makalede Tebligat Hukukunun gerekliliği anlatılmakta ve tanımına yer verilmektedir (sh. 941). Tebligat yapmaya yetkili kurumlar açıklanmakta (sh. 941), tebligatın şekli izah edilmektedir (sh. 942). Örnek Yargıtay kararlarına da yer verilmiş ve tebligat hukukunun cezai hükümleri açıklanmıştır (sh. 952).

V. Koruma Tedbirleri
1. Tutuklama ve Tutuklama Kararlarının Denetimi
Doktor Öğretim Üyesi Ali Pehlivan tarafından kaleme alınan bu makalede (sh. 87), koruma tedbirlerinin temel hak ve özgürlükler açısından incelenmesi yapılmış tutuklama kararının suçsuzluk karinesi ile ilişkisi ortaya konmuştur (sh. 91). Tutuklamanın koşullarının ele alındığı bölümde şekli koşullar ve objektif ölçüler ayrımı yapılmıştır (sh. 96). Tutukluluk süreleri açıklanmış ve tutuklama kararı üzerine yapılan işlemlere yer verilmiştir (sh. 126). Makale, tutuklama kararlarının re’sen ve istem üzerine denetlenmesini incelemekte ve bireysel başvuru yoluyla yapılan denetim ile sona ermektedir (sh. 127).

2. Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat
Prof. Dr. Durmuş Tezcan tarafından kaleme alınmış bir makaledir (sh. 169). Koruma tedbirleri uygulanırken yapılan hukuka aykırılıklar haksız koruma tedbiri tazminatı istenmesini tetikler. Bu konuyu hukukumuzda ilk inceleyen bilim adamlarından olan Prof. Tezcan, uygulamacıların yararlanabileceği şekilde özet bilgilerle konuyu sizlere sunmaktadır.

VI. Kovuşturma Evresi
1. Kamu Davasına Katılma
Yargıtay 5 inci Ceza Dairesi üyesi Zeynep Şahin tarafından yazılan bu makalede; mağdur kavramına ilişkin Yargıtay kararları anlatılmakta (sh. 261), suçtan zarar gören kavramı ve suçtan zarar gören kavramına ilişkin Yargıtay kararları açıklanmaktadır (sh. 263). Malen sorumlu kavramına da yer verilmiştir (sh. 265). Katılma ehliyeti (sh. 267), katılma talebinin zamanı (sh. 278), katılma usulü (sh. 282), katılanın hak ve ödevleri (sh. 288) ve katılma davasına sona ermesi (sh. 300) konuları açıklanmaktadır.

2. Cezayı Yargılamasında Doğrudan Soru Yöneltme
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Savcısı Ali Parlar tarafından yazılan bu makalede çapraz sorgu sisteminin tanımı ve özellikleri (sh. 339), çapraz sorgunun tarihçesi ve Türk Ceza muhakemesi hukukundaki gelişmesi (sh. 341), Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin verdiği kararlar (sh. 303), çapraz sorgu ve doğrudan soru yöneltme sistemine benzeyen ve ayrılan yönler (sh. 346) ve çapraz sorguya hâkim olan ceza muhakemesi ilkeleri anlatılmaktadır. Makale doğrudan soru yöneltmedeki amaç ve yöntem (sh. 353), doğrudan soru sorabilme imkânı olanlar (sh. 355) ve doğrudan sorulacak soruların niteliğinin açıklanması, bunları itiraz (sh. 364) ve duruşmanın düzen ve disiplini ile sonlanmaktadır (sh. 365).

3. Ceza Yargılamasına Ses ve Görüntü Kayıtlarının Delil Olarak Kullanılması
Cumhuriyet Savcısı İdris Taşcan tarafından kaleme alınan makale giriş ile başlamakta ve ses ve görüntü kayıtlarının delil niteliği anlatılmaktadır (sh. 450). Yazıda güvenlik kameralarından özellikle söz edilmiş (sh. 453) ve gizlice yapılan kayıtların durumu ele alınmıştır (sh. 458). Kendisine yönelik suç işlenen kişinin yaptığı kayıtlar ele alınmış (sh. 458) ve ortam dinlemelerine yer verilmiştir (sh. 460). Görüşme sesinin hoparlöre verilmesi sağlanarak delil etme elde etmeye çalışılması (sh. 461), tesadüfen yapılan aramaları kaydetme (sh. 463), olayın yaşandığı anda yapılan kaydetme işlemleri (sh. 464), özel hayatın gizliliğinin ihlal eden kayıtlar (sh. 468), ses kayıt cihazı yerleştirilerek yapılan kayıtlar (sh. 471) ve gizlice yapılan ses kayıtlarının değerlendirilmesine yer verilmiştir. Söz konusu makale söz ses ve görüntü kayıtlarının hukuka uygun olup olmadığı konusunda hükmün gerekçesinde açıklık bulunması gerektiği belirtilerek sona ermektedir (sh. 475).

4. Ceza Yargılamasında Deliller ve Delillerin Değerlendiril-mesi Esasları
Cumhuriyet savcısı Dr. Suat Çalışkan tarafından kaleme alınan yazıda önce genel açıklamalar yapılmakta ve ispat kavramı tanımı verilmektedir. Burada hukuk davalarında ispat ve ceza davalarında ispat ayrımı yapılmıştır. Yazıda vicdani delil sistemi açıklanmakta ve ceza davalarında ispat ile temel kurallar ele alınmaktadır (sh. 415). Aşikâr vakıaların ispatlanmasına gerek olmadığı açıklanmakta (sh. 416) ve delil kavramına geçirilmektedir (sh. 416). Delillerin hukuka aykırı olmama zorunluluğu anlatılmakta (sh. 418) ve özellikle zehirli ağacı meyvesi ilkesi yer açıklanmaktadır (sh. 419). Makalede delillerin özellikleri ele alınmış, delillerin temsil edici (sh. 425), gerçekçi ve akılcı olması, tartışılabilir olması (sh. 426) konularına yer verilmiştir. Önemli olan diğer bir husus, delil serbestliği ilkesinin açıklanmasıdır (sh. 428). Yazıda delil çeşitlerine yer verilmiş ve niteliklerine göre delil türleri tasnif edilmiştir (sh. 430): beyan, belge, bilimsel deliller ayrımı yapılmış ve ceza yargılamasında delillerin takdirinde ikrardan yola çıkılmıştır (sh. 432). Hukuka aykırı delillerin ceza yargılamasında etkileri ayrıca ele alınmış (sh. 437) ve burada arama sırasında elde edilen delillere özellikle yer verilmiştir (sh. 443).

5. Mağdur ve Sanık Haklarının İhlal Edilmesinin Ceza Yargılamasına Etkileri
Yardımcı Doçent Dr. Saniye Albaş tarafından yazılan bu makalede mağdur hakları üzerinde durulmaktadır (sh. 239) ve daha sonra şüpheli bakımından hak ihlallerinin doğurduğu neticeler ele alınmaktadır (sh. 246).

6. Ceza Hukukunda Hukuka Aykırı Deliller
Avukat Begüm Gürel tarafından yazılan makale ceza yargılamasının amacı ile başlamakta (sh. 368) ve delil kavramı anlatılmaktadır (sh. 369). Hukuka aykırı delil kavramıyla devam eden makale (sh. 374), delil değerlendirme yasakları ve delilleri hukuka aykırı hale getiren durumlarla devam etmektedir (sh. 379). Burada aydınlatma yükümlülüğünün ihlali, ifade ve sorguda yasak usuller (sh. 380), delil aracı yasakları gibi konulara yer verilmiştir (sh. 383). Delil yasaklarının uzak etkisi de ele alınmış (sh. 384), hukuka aykırı düzeltme delillerle ilgili Türk yasal düzenlemelere yer verilmiş (sh. 386) ve özellikle Anayasa, uluslararası sözleşmeler Ceza Muhakemesi Kanununa yer verilmiştir. Yazı hukuka aykırı delillerin mukayeseli hukuktaki yeri ile devam etmektedir (sh. 392): Amerika, İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya İsviçre ve diğer ülkelerdeki durum açıklanmıştır (sh. 398). Makale hukuka aykırı deliller hakkında verilmiş olan kararlar ile devam etmektedir. Burada Anayasa Mahkemesinin kararları ve Yargıtay kararlarına yer verilmiştir (sh. 403).

7. Koruma Tedbirlerindeki Hukuka Aykırılığın Ceza Yargı-lamasına Etkisi
Cumhuriyet savcısı Dr. Suat Çalışkan tarafından kaleme alınan bu yazıda (sh. 135), koruma tedbiri kavramı ele alınmakta (sh. 136), koruma tedbirlerinin ceza mahkemesindeki yerin açıklanmakta (sh. 139) ve koruma tedbirlerinin genel özelliklerine yer verilmektedir (sh. 140). Koruma tedbirlerinin ön şartları sayfa (sh. 142) ve ceza muhakemesinde hukuka aykırılık kavramı üzerinde durmakta (sh. 148) ve hukuka aykırı olarak uygulanan koruma tedbirlerinin sonuçlarına değinilmekte, özellikle maddi ve manevi tazminat ve hukuka aykırı delil üretme etkisi üzerinde durulmaktadır (sh.155).

8. Ceza Yargılamasında Hüküm ve Diğer Karar Türleri
Avukat Dr. Hamza Soner Çetin tarafından yazılan makale, hüküm ve karar kavramlarının açıklanmasıyla başlamakta (sh. 609), ceza yargılamasında hüküm konusu incelenmektedir. Yazıda hüküm türlerine yer verilmekte (sh. 618) ve mahkûmiyet (sh. 642), güvenlik tedbiri kararı (sh. 642), davanın reddi kararı (sh. 644 ve düşme kararı açıklanmaktadır (sh. 647). Makalede ceza yargılamasında verilen diğer karar türlerine de yer verilmiş ve ara karar (sh. 654), görevsizlik kararı (sh. 655), yetkisizlik (sh. 659) ve durma kararları açıklanmıştır (sh. 662).

9. Ceza Yargılamasında Hüküm ve Gerekçe
Bodrum Cumhuriyet savcısı Mert Asker Yüksektepe hüküm türlerini ve hükmün gerekçesini açıklamaktadır. Adil yargılanma hakkının temel unsurlarından olan gerekçeli karar hakkı yazar tarafından ustaca kaleme alınmıştır. Sanık kararın gerekçesini öğrenemezse, buna karşı etkili bir kanun yolu başvurusu da yapamaz. Nitekim Anayasa Mahkemesi de Ceza Muhakemesi Kanununun 273. maddesindeki “istinaf istemi hükmün açıklanmasından itibaren yedi gün içinde yapılır” tümcesindeki “hükmün açıklanmasından itibaren” kelimelerini bu nedenle iptal etmiştir. Yapılması beklenen değişiklikle, kanun yolu süresinin gerekçenin öğrenilmesinden itibaren başlaması sağlanmalıdır.

VII. Kanun Yolları
1. Kanun Yollarında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Cumhuriyet savcısı Dr. Suat Çalışkan tarafından kaleme alınan makale, kanun yoluna başvurma hakkı bulunanların açıklanmasıyla başlamaktadır (sh. 838). Burada sanığın ve yasal temsilcisinin kanun yoluna başvurma hakkı açıklanmakta (sh. 842), katılan sıfatını almış olanlar ile katılma isteği karara bağlanmamış reddedilmiş olanlarla, katılan sıfatını alabilecek surette suçtan zarar görmüş bulunanların katılıma yoluna başvurma hakları açıklanmaktadır (sh. 842). Kanun yoluna başvuru süresi (sh. 846), başvuruda yanılma (sh. 848), vazgeçme (sh. 849) açıklandıktan sonra, olağan kanun yolu olan itiraza geçirmektedir. İtiraz kanun yolu, itiraza tabi olan kararlarla başlamakta (sh. 852), itiraz yolundaki denetim ve süresi anlatılmakta (sh. 854) ve itiraz üzerine yapılan incelemeler açıklanmaktadır (sh. 856). Yazı istinaf ile devam etmektedir (sh. 861). İstinafta eski haline getirme (sh. 867) ve aleyhe bozma yasağı (sh. 873) açıklandıktan sonra, direnme yasağı konusunda bilgiler verilmektedir (sh. 874). Yazı temyiz ile devam etmekte ve temyiz yoluna başvurabilecekler (sh. 876) ve temyiz kanun yoluna başvuracak kararlar açıklanmaktadır (sh. 876). Yazıda temyiz nedeni gösterilmesi mecburiyeti vurgulanmakta (sh. 881) ve Yargıtay'ın verdiği kararlara yer verilmektedir (sh. 893). Sirayet (sh. 895) ve bozma kararı üzerine yapılacak işlem ve verilecek kararlar da incelenmektedir (sh. 896). Makalede olağanüstü kanun yollarına da yer verilmiş ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının itirazı (sh. 900), Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcılığının itirazı (sh. 903), kanun yararına bozma (sh. 904) ve yargılamanın yenilenmesi (sh. 918) konuları öz ve net bir şekilde açıklanmıştır.

2. Ceza Yargılamasında Sık Rastlanan Bozma Sebepleri
Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesi üyesi Erdal Şensoy tarafından yazılan bu makalede önce mutlak bozma nedenleri açıklanmıştır. Suçun sübutu ile ilgili nedenler (sh. 743), suç niteliğine ilişkin nedenler (sh. 755), haksız tahrik ile ilgili bozma nedenleri (sh. 769), suça iştirak hükümlerine ilişkin bozma nedenleri (sh. 794), eksik soruşturmaya dayalı bozma nedenleri (sh. 814) ve savunma hakkına ilişkin kararlar (sh. 822) gibi konular ayrı ayrı ele alınmış ve vukufla açıklanmıştır.

3. Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru
Em. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet savcısı Hikmet Gülay, bu makalede Anayasa Mahkemesinin yetkisinin kapsamını ele almıştır (sh. 1002). Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yöntemi ve görevli birimler açıklanmakta (sh. 1003) ve bireysel başvurunun incelenmesi ele alınmaktadır (sh. 1013). Anayasa Mahkemesi'nin bireysel başvuru ile ilgili ihlal kararı verirken uyguladığı kriterlere ayrıca yer verilmiştir (sh. 1019). Bireysel başvuru bağlamında Avrupa insan Hakları Mahkemesi ile Anayasa Mahkemesinin ilişkisi de açıklanmıştır.

VIII. İnfaz Hukuku
İnfaz Hukuku ve 7242 Sayılı Yasanın Getirdikleri
Yargıtay Birinci Ceza Dairesi Başkanı Osman Atalay tarafından kaleme alınan bu önemli makalede cezaların infazı sürecinde verilecek kararların infaz hakimler tarafından verilmesi gerektiği vurgulanmaktadır (sh. 1025). Yazıda yeni infaz sisteminin özellikleri açıklanmaktadır (sh.1029). Yazının ikinci bölümünde koşullu salıverme oranları açıklanmaktadır. Buna göre suç tarihi 3 Mart 2020 tarihinden önce işlenen suçlarda (sh. 1035) hapis cezasının infazı suç tiplerine göre tek tek açıklanmaktadır (sh. 1043). Suç tarihi 30 Mart 2020 tarihinden sonra olan suçlar bakımından da ayrıca açıklamalar yapılmıştır (sh. 1043). Yazının üçüncü bölümünde denetimli serbestlik süreleri ele alınmış (sh. 1045) ve kanunda yapılan son değişiklikler ayrıntılı olarak açıklanmıştır.

Türk Ceza Muhakemesi Hukuku son zamanlarda önemli evrimler geçirmiştir. Ceza soruşturmasının başlaması bir kişiyi şüpheli durumuna getirir ve temel hakları kısıtlanır. 2017 yılında hukukumuza kazandırılan soruşturmaya yer olmadığı kararı insan haklarının korunması açısından önemli bir düzenlemedir.

Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun ilk yürürlüğe girdiği tarihlerde katı bir mecburilik sistemini kabul etmiş olan Ceza Adalet Sistemimiz, 2005 Reformları ile gelen uzlaştırma ve son yıllarda kabul edilen seri muhakeme usulü ve basit yargılama usulü ile tarafların kabul iradeleri ile şekillenen alternatif muhakeme usulleri benimsenmiştir.

Diğer çok önemli değişiklik, bu kitapta önemle üzerinde durulan hukuka aykırı delillerin hüküm verilirken kullanılmaması hususudur. Hukuk Devleti hukuka aykırı delil kullanırsa, yurttaşın Devlete olan güveni sarsılır. Bunu Anayasa hükümleri ile engelleyen Türkiye, hukuka aykırı deliller konusunda Anayasal düzenleme yapan ender ülkelerden biridir.

Ceza Muhakemesi sistemi günümüzde Anayasa Mahkemesi ve İnsan Hakları Avrupa Mahkemesinin verdikleri kararlarlar ile şekillenmektedir. Siyasi iktidarların suç korkusu veya günlük yasal düzenleme ihtiyaçları ile biraz da acele bir şekilde hazırladıkları kanunlar, bu mahkemelerin süzgecinden geçerek hukuka daha uygun bir hale gelmektedir.

Adil yargılanma hakkının güvencesi olan Hukuk Devleti ilkelerini benimseyen Hukukçularımıza, bu yoldaki çalışmaları için teşekkürlerimle,

Prof. Dr. Feridun Yenisey

Bahçeşehir Üniversitesi PALS Global Yönetim Kurulu Başkan