Ulusal ve Uluslararası Taşımacılıkta Karayolu Taşıma Senedi

Taşıma senedi, taşıma sözleşmesinin kurulması ve sözleşmenin içeriği, yükün taşıyıcı tarafından teslim alınması, yükün miktarı ve görünür durumu gibi hususların ispatında önemli bir yere sahiptir. Esasında bahsedilen hususlar taşımacılıkta kullanılan diğer belgelerle de ispatlanabilir. Ancak taşıma senedi, taşıma sözleşmesinin her iki tarafının da imzasını barındırması ve genel usul hukuku kurallarından ayrı olarak ispat gücüne sahip olması nedeniyle taşımacılıkta ön plana çıkmaktadır. Bu kapsamda taşıma senedi, taşımacılığa ilişkin işlerin sorunsuz ve zamanında yürütülmesine olumlu etki göstermenin yanı sıra taşıma nedeniyle ortaya çıkabilecek uyuşmazlıkların çözümünü kolaylaştırıcı bir işlev görür. Bu çalışmada taşıma senedi TTK ve CMR çerçevesinde incelenmiş, mevzuat ve uygulamada taşıma senediyle alakalı hukuki problemler tespit edilmiş ve tespit edilen problemlere yönelik çözüm önerileri sunulmuştur.
 

İÇİNDEKİLER
 

GİRİŞ

I. KONUNUN SUNUMU

II. KONUNUN KAPSAMI VE SINIRLANDIRILMASI

III. KONUNUN İNCELEME PLANI

IV. TERCİH EDİLEN TERMİNOLOJİ
 

BİRİNCİ BÖLÜM

TAŞIMA SENEDİ

I. TAŞIMA SENEDİNİN DÜZENLENDİĞİ TEMEL KAYNAKLAR

A. TÜRK TİCARET KANUNU

B. KARAYOLU İLE ULUSLARARASI YÜK TAŞIMA SÖZLEŞMESİNE İLİŞKİN KONVANSİYON

II. TANIMI

III. ŞEKLİ

A. YAZILI OLMASI VE İMZA İÇERMESİ

B. ELEKTRONİK TAŞIMA SENEDİ

C. BLOK ZİNCİRİ TEMELLİ TAŞIMA SENEDİ

IV. HUKUKİ NİTELİĞİ

A. GENEL İLKE: KIYMETLİ EVRAK OLMAMASI

B. İBRAZ YA DA TEŞHİS SENEDİ OLMAMASI

C. KIYMETLİ EVRAK OLARAK DÜZENLENEBİLMESİ

V. BENZER BELGELERLE KARŞILAŞTIRILMASI

A. DİĞER TAŞIMA TÜRLERİNDE KULLANILAN BENZER SENETLERLE KARŞILAŞTIRILMASI

B. KARAYOLU TAŞIMASINDA KULLANILAN BENZER BELGELERLE KARŞILAŞTIRILMASI
 

İKİNCİ BÖLÜM

TAŞIMA SENEDİNİN DÜZENLENMESİ VE İÇERİĞİ

I. TAŞIMA SENEDİ DÜZENLENMESİNİ GEREKTİREN SEBEPLER

A. TAŞIMA SÖZLEŞMESİ

B. TAŞIMA İŞLERİ KOMİSYONCULUĞU SÖZLEŞMESİ

C. HATIR TAŞIMASINDA TAŞIMA SENEDİNİN DÜZENLENEBİLİRLİĞİ

II. DÜZENLENMESİ

III. İÇERİĞİ

A. CMR VE TTK AÇISINDAN ORTAK KAYITLAR

B. CMR'DE DÜZENLENİP TTK'DA DÜZENLENMEYEN KAYITLAR

C. DİĞER KAYITLAR

D. KAYITLARDAKİ EKSİKLİĞİN TAŞIMA SENEDİ NİTELİĞİNE ETKİSİ
 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

TAŞIMA SENEDİNİN İSPAT GÜCÜ

I. GENEL OLARAK

II. USUL HUKUKUNA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR

A. İSPAT VE İSPATIN KONUSU

B. DELİL, DELİL GÖSTERME YÜKÜ VE DELİL BAŞLANGICI

C. İSPAT YÜKÜ

D. KARİNE

E. İLK GÖRÜNÜŞ İSPATI

F. ASIL İSPAT-KARŞI İSPAT-AKSİNİ İSPAT

III. TAŞIMA SENEDİNİN İSPAT GÜCÜ İÇİN GEREKLİ ÖN ŞARTLAR

A. GENEL OLARAK

B. İMZA BULUNMASI

C. GEREKLİ KAYITLARI İÇERMESİ

IV. İSPAT GÜCÜ

A. SÖZLEŞMENİN KURULMASINA, İÇERİĞİNE VE YÜKÜN TESELLÜMÜNE İLİŞKİN İSPAT GÜCÜ

B. YÜKÜN DIŞ GÖRÜNÜŞÜ İLE TAŞINAN PAKETLERİN SAYISI, İŞARETLERİ VE NUMARALARINA İLİŞKİN İSPAT GÜCÜ

C. YÜKÜN AĞIRLIĞI, MİKTARI VEYA İÇERİĞİNE İLİŞKİN İSPAT GÜCÜ

D. TAŞIMA ÜCRETİNİN HESAPLANMASINDA TAŞIMA SENEDİNİN İSPAT İŞLEVİ

E. TAŞIMA SENEDİ NÜSHALARI ARASINDAKİ FARKIN İSPAT GÜCÜNE ETKİSİ
 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

TAŞIMA SENEDİYLE BAĞLANTILI SORUMLULUKLAR

I. TAŞIYICININ TAŞIMA SENEDİ İBRAZ EDİLMEDEN YERİNE GETİRDİĞİ TALİMAT NEDENİYLE SORUMLULUĞU

A. TALİMAT VERME HAKKI

B. TAŞIYICININ SORUMLULUĞU

II. TAŞIMA SENEDİNDE CMR KAYDININ BULUNMAMASI NEDENİYLE TAŞIYICININ SORUMLULUĞU

III. GÖNDERENİN TAŞIMA SENEDİNDEKİ KAYITLAR NEDENİYLE SORUMLULUĞU

A. GENEL OLARAK

B. SORUMLULUK ŞARTLARI

C. SORUMLULUKTAN KURTULUŞ

D. SORUMLULUĞUN SINIRI

IV. GÖNDERİLENİN TAŞIMA SENEDİNDE ÖNGÖRÜLEN ÖDEMELERİ YAPMAMASI NEDENİYLE SORUMLULUĞU

A. GÖNDERİLENİN YÜKÜN TESLİMİNİ TALEP HAKKI

B. GÖNDERİLENİN SORUMLULUĞU

V. MÜTEAKİP TAŞIMADA SONRAKİ TAŞIYICILARIN TAŞIMA SENEDİ NEDENİYLE SORUMLULUKLARI

A. MÜTEAKİP TAŞIMA

B. MÜTEAKİP TAŞIYICILARIN SORUMLULUĞU