Öğretim İlke ve Yöntemleri Ali Murat Sünbül

Eğitim birey davranışlarının değişme sürecidir. Bu sürecin okulda, planlı ve
programlı olarak yürütülen boyutu bireyin öğretimini oluşturur. Öğretim, eğitim amaçları
doğrultusunda davranış değiştirme ya da yeni davranışlar oluşturma için öğrencilere
yardımcı olma çabalarını içermektedir. Bu tanımlarda fonksiyonel noktalar öğretimin
güdümlü, planlı ve programlı olmasını gerektirmektedir. Öğretimi planlama, büyük ölçüde
öğrencinin içsel öğrenme süreç ve mekanizmalarını en yüksek, verimli ve olumlu yönde
etkileyebilmek ve dışsal öğretim etkinliklerinin düzenlenmesi için gereklidir. Öğretimde
başarı iyi ve dikkatli planlamayla sağlanabilmektedir. Planlamadan yoksun bir öğretimde
başarı, şansa bırakıldığı için genellikle düşüktür.
Planların geliştirilmesi sürecinde kuşkusuz en önemli rolü öğretmen
üstlenmektedir. Çünkü eğitim programı, öğretmen ve öğrenci sürekli etkileşim halindedir.
Bu etkileşim öğretmenin ve öğrencilerin sınıf içindeki verimini artıracaktır. Bazı kişiler,
planlamaya deneyimli, konu alanını iyi bilen, kişilikli öğretmenlerin ihtiyacı olmadığını
savunmaktadırlar. Aslında söz konusu edilen özellikler öğretmen için oldukça önemlidir.
Ancak bu özelliklerin belirli bir hedefe yönelik olarak işe koşulması, ekonomik olması
ancak dikkatli bir planlamayla mümkündür. Öğretici konumunda bulunan öğretmenlerin
görevinin, öğrenci öğrenmelerini kılavuzlama işi olduğu, öğretme-öğrenme sürecinde
öğrenen ile öğretenin çok farklı rol ve görevlere sahip olduğu bilinmelidir. Bu nedenle
öğrenen için öğrenme yaşantılarının; öğreten için de öğretme durumlarının çok iyi
planlanması gerekir.
Her sınıf öğretmeni ve her ders öğretmeni, okutacağı derslerin amaçlarını
gerçekleştirmeye çalışmakla mükelleftir. Bu derslerin hedefleri, bakanlıkça tespit edilen
ders programlarında belirtilmiştir. Öğretmenden beklenen, bu hedefleri, amaçlar sıra
dizinindeki üst amaçlara da uygun olacak şekilde gerçekleştirmesi, öğrencilerini, bu
amaçlarda tespit edilen şekilde davranan insanlar olarak yetiştirmesidir. Öğrencilerin
üst düzey öğrenme performansları göstermesi, öğretim yöntem, teknik ve öğretmenin
göstereceği nitelikli davranışlar ile ilgilidir. Bu nedenle öğretimin geliştirilmesi öncelikle bu
unsurların geliştirilmesine bağlıdır. Öğretimin etkili olabilmesi, her şeyden önce öğretim
süreçlerinin ayrıntılı bir biçimde belirlenmesini gerektirmektedir.