Ceza Yargılamasında Elektronik Delil

Teknoloji ve bunun bir sonucu olarak yeni iletişim sistemlerinin gelişimi hayatın tüm aşamalarındaki bilgi ve ürün değişim sürecini etkilemiştir. Kişiler ve kurumlar arasındaki elektronik posta gönderiminin yıllık bazda trilyonlarla ifade edildiği, kişi ve kurumlarca oluşturulan belgelerin tamamına yakınının elektronik ortamda oluşturulduğu ve bunların ancak üçte birinden daha azının yazılı çıktısı alınarak fiziksel boyut kazandığı bir dijital çağda yaşamaktayız. Elektronik medya ve sanal ortamın bu şekilde muazzam biçimde kullanıldığı bir hayatta kişiler ve kurumlar arasında ihtilaflar çıkması ve hatta suç teşkil edecek eylemlerin meydana gelmesi kaçınılmazdır.

Teknolojinin gelişmesi ve hayatın her alanında insanlarla bütünleşmesi, dolandırıcılık ve hırsızlık suçları başta olmak üzere birçok klasik suç tipinin yeni teknolojik gelişmelere göre yeniden tanımlanmasına ve bilişim suçları gibi suç tiplerinin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bununla birlikte gerek yeni teknolojik ortama uyarlanan klasik suçların gerekse teknolojinin gelişmesine bağlı olarak hayatımıza giren bilişim suçlarının soruşturulmasında ve bu suçları işleyen kişi veya kişilerin tespitinde geleneksel fiziksel deliller yeterli gelmemektedir. Bu durum sözkonusu suç tiplerinin ortaya konması ve faillerinin cezalandırılması için elektronik delile müracaat etme zorunluluğunu ortaya çıkarmıştır.

Gerçekten de bilişim ve iletişim cihazları işlenen suçlarla ilgili olarak kimi zaman suçun işlenmesinde kullanılan bir nesne, kimi zaman ise -suçun işlenmesinde doğrudan doğruya etken olmamakla birlikte- suç delillerinin saklanıldığı bir ortam olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durumda elektronik delil söz konusu suçun ve bu suça ilişkin fail veya faillerin tespitinde çoğu zaman tek delil türü olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bu çalışma ile elektronik delil kavramı, elektronik delilin ceza yargılamasındaki önemi ve kullanılabilirliği, elektronik delilin araştırılma ve toplanma süreci incelenmek suretiyle ülkemizde ve mukayeseli hukuktaki mevzuat ve uygulamada dikkat çeken sorunların tespit edilmesi ve özellikle iç hukukumuz bakımından bu sorunlara yönelik çözüm önerilerinin ortaya konulması amaçlanmaktadır.

Bu kitabın yazımında öncelikle yerli ve yabancı kaynak araştırması yapılmış, ayrıca konuyla ilgili içtihatlar ayrıntılı biçimde taranmış, sonrasında elde edilen yerli ve yabancı kaynaklar ile içtihatların değerlendirilmesi aşamasına geçilmiştir. Yapılan değerlendirilme sonucunda yazım sürecine başlanmıştır. Bu bakımdan çalışmamızın adli bilişim sürecinde görev alan adli bilişim uzmanlarına, yargı mensuplarına, akademisyenlere, avukatlara ve tüm hukukçulara faydalı olacağı ümidini taşımaktayım.

Kitap olarak elinizde bulunan “Ceza Yargılamasında Elektronik Delil” isimli doktora tezimin konu seçiminden tez teslimi aşamasına kadar bana yol gösteren ve her türlü kolaylığı sağlayan, ayrıca çalışmamı sahiplenip titizlikle takip ederek önerileriyle son şeklini almasında büyük katkı sağlayan, süreç boyunca tez danışmanlığımı yapan hocalarım Prof. Dr. Ömer Anayurt ve Prof. Dr. Halil Kalabalık’a değerli katkı ve emekleri için içten teşekkürlerimi ve saygılarımı sunarım.

Bütün süreç boyunca her anlamda yanımda olan, desteklerini ve katkılarını esirgemeyen ve de tez savurma sınavı sırasında jüri üyeliği görevini üstlenen Doç. Dr. İsa Döner, Yrd. Doç. Dr. Meral Ekici Şahin, Yrd. Doç. Dr. Murat Erdem ve Yrd. Doç. Dr. Köksal Şahin hocalarıma da teşekkürü borç bilirim. Yine kitabın son okunmasında yardımlarını esirgemeyen Cumhuriyet savcısı meslektaşlarım Dr. Ramazan Uslu, Fazıl Balta ve Can Akpınar ile Silifke adliyesi zabıt katibi Mehmet Dağ’a da teşekkür ederim.

Bu günlere ulaşmamda emeklerini hiçbir zaman ödeyemeyeceğim annem Keziban Başlar’a ve çocuk yaşta kaybettiğim rahmetli babam Hasan Hüseyin Başlar’a, yine eğitimim sürecinde bana her türlü katkıyı sağlayan ve yakın zamanda kaybettiğim rahmetli dayım Mehmet Ali Başpınar’a şükranlarımı sunarım.

Son olarak uzun soluklu bir çalışmanın ürünü olan kitabımızın yazımı sırasında benden desteklerini hiçbir zaman esirgemeyen sevgili eşim Fatma Hatun Başlar’a şükranlarımı sunarım. Ayrıca bu çalışma döneminde babalarına tahammül eden kızım Büşra Kevser’e ve oğlum Atıf’a da teşekkür ederim.

                                                                                                                                    Dr. Yusuf BAŞLAR

                                                                                                                                                   01/01/2016